Het Indische gevoel

Vorige berichten kunt u lezen onder dit knopje

Een hele poos geleden, te weten in juni 2009 kreeg ik dit gedichtje toegezonden en mocht het op de website plaatsen. Door alle omstandigheden en drukte is dit toe niet gebeurd. Maar ik vond het nu wel tijd worden dat het er kwam... De schrijfster is mij onbekend, maar misschien hoort ze ervan en is ze blij.

een gedichtje speciaal voor mijn vriendjes

als kind wist ik niet bij wie ik hoorde
tussen de Indootjes of bij de Nederlander die zich aan ons stoorde

naarmate de jaren verstreken
waren ze gelukkig op ons uitgekeken

wij waren stil en gedroegen ons zoals er van ons werd gevraagd
wij hebben nooit dingen uitgedaagd

maar naarmate je ouder wordt
is het of je wereld instort

waarom hebben wij dit allemaal gedaan
waarom hebben zij ons niet zien staan

nooit hebben wij geklaagd
wij hebben hier toch niet om gevraagd

ik praat over mijn eigen ervaringen
en over de mensen uit mijn vriendenkringen

de Molukse mensen zijn er toch iets beter uit gekomen
zij mochten bij elkaar in wijken wonen

ook kregen zij in elke wijk een eigen stichting
zonder enkele verplichting

En als je nu een buitenlander bent
word je echt verwend

een huis helemaal ingericht
en je bent na een kleine bijdrage niets meer aan het rijk verplicht

in het pension werd er 60% van het loon ingehouen
hoe kan je van de rest een nieuwe toekomst opbouwen

maar wij hebben wel 1x per jaar een groot feest de pasar malam
en als je mazzel had kwam Rudi van Dalm

waarom hebben wij nooit om dingen gevraagd
of hadden ze ons dan weg gejaagd

waarom waren wij zo onderdanig
en waren wij niet kranig

ze zeggen de mensen met een grote mond bereiken het meest
en als ik terug kijk is dat waar geweest

Als wij meer hadden gevraagd
en veel meer hadden geklaagd

dan hadden wij nu de mooiste wijkgebouwen
waar onze eigen mensen ook uit had kunnen trouwen

Dan hadden wij feesten door het hele land
en hadden wij met z'n allen een hechte band

Maar helaas dat is nu eenmaal niet gebeurd
maar niet getreurd

Wij proberen door middel van allerlei kanalen
onze tradities niet verloren te laten gaan maar te laten stralen

Dus wat er ook is gebeurd in het verleden
onze ouders en grootouders hebben niet voor niets gestreden

Ik hoop dat het je hart raakt
en dat je hiervoor waakt

laat je identiteit nooit verloren gaan
en laat zien voor wie wij staan

Het zijn de kleine dingen in het leven
die onze ouders aan ons hebben gegeven

geef dat door aan je kinderen en kleinkinderen
en laat je door niemand hinderen

dan hoef ik en velen met mij niet meer te vragen waarom
dus daarom

met toestemming van de schrijfster

Selamat pagi, Maudy!

Hierbij wat om op jouw eigen website te doen of doorsturen naar de us, waar ik nu al weken geleden een Kabartje kreeg om a.u.b. ouwe herinneringen op te halen van de reis hierheen. Het duurde wel even, alvorens mijn schoondochter de foto's kon kopiëren en op een pagina te doen.
Anyway, here's my story:

Augustus 1956: tijd om afscheid te nemen van Tjimahi, onze kebon (Sapa) en baboe dapoer ( kar) en baboe dalam (Inem). Alles opgeladen en met de wagen van een rijke vriend van mijn oudere zuster Lily, via de Poentjak naar Batavia.

Daar nog lekker gesmuld van een heel beroemd sateh huis en toen op de Johan van Oldebarneveld; langzaam verdween Tandjung Priok, wij allen liepen wat verdwaasd rond, wisten echt niet hoe wij dit aan moesten pakken.

Via de passage tussen Maleisië en Sumatra, was ook dat voorbij. Op weg naar Aden, kregen we het bericht, dat de Engelsen Suez en PortSaid aan het bombarderen waren, dus gingen wij richting kaap de Goede Hoop, net als de eerste ontdekking reizigers dus!

Even in Kaapstad gestopt en toen vond ik uit, dat mijn familie (die nogal donker is uitgevallen, behalve ik, de katjoeng boeleh), niet welkom was en bijv. geen ijs met mij mochten halen bij de tukang es!

Aan boord hadden wij een rijkeluis bestaan met drie formele maaltijden per dag en er tussen door de bekende gong voor tussendoortjes!!!

Ik heb aan boord nog foto's gemaakt met si "fighting Jackson"een goede kameraad van mijn schoonbroer die nog vaak met "fighting Mick" had gespard bij de "health and strength"vlak bij de mulo op de Djalan Ambon.

Toen de aankomst in Holland, in de rij voor (veelal veel te grote) jassen enz. Nooit gedacht, toen, dat ik ooit zelf als boordwerktuigkundige op de grote vaart zou gaan, na de opleiding van de Rotterdamse machinisten school......
Ik zou wel door kunnen blijven gaan, maar voor zover mijn piekerans over onze grote reis...

Si Ronnie

Lieve allemaal,
hieronder een reactie op het schrijven van Theo Daems.

Beste Maudy en Max, Snuffelend op de Bandungsite kwam ik een bericht tegen van Theo Daems over zijn ongenoegen over de weinige bezoeken van het Koninklijk Huis tijdens de herdenking van 15 augustus. Theo maakt zich daarover nogal druk en schrijft dat aan Adriaan van Dis n.a.v diens speech die Theo mooi vond.
Eind 1949 toen ons gezin, pa was Knil'er, aankwam in de haven van Rotterdam met de Johan van Oldenbarneveldt waarop vele Amboneze , nu Molukse, militairen en hun gezinnen zaten en ook KL'ers werden we verrast met een bezoek van Prins Bernhardt.
Tot onze verbazing en teleurstelling heette hij alleen de Kl'ers welkom . Het Knil werd domweg vergeten, met opzet ?Zo zijn er een reeks van ( moedwillige ) incidenten geweest in de loop der jaren. Dat doet mij ook denken aan een geschrift van Dr.M.van Blankenstein waarin hij op bladzijde 104 van zijn boek Indonesië Nu schrijft : " Het probleem van de "" kleine Indo "" is een tragisch probleem en kan Nederland zeer wel plaatsen voor het schrikkelijke vraagstuk van bijvoorbeeld aan 50.000 D.P 's woonplaats en bestaan te moeten verschaffen ". En nog heeft men niet geleerd de Indische mensen met respect te benaderen. Kijk naar de foto's op de site bij de brief van Theo. Wie staat daar pontificaal op. Jazeker burgemeester Deetman, dezelfde man die zijn politiekorps opdracht gaf om de pamfletten van oude protesterende Indische mensen tegen het bezoek van wijlen keizer Hirohito af te pakken. En de politie deed het. Hij wist van te voren dat er een rechtszaak van zou komen en dat hij die zou verliezen. Kon hem geen moer schelen. Hij had zijn doel bereikt. Toch is Deetman nog altijd burgemeester van de Indische stad Den Haag. Of is dat Indisch ook al voorbij en maar nostalgie? En nu nog steeds schuilen duizenden Indische mensen 1 maal per maand bij elkaar op hun kumpulans. Velen hebben het gevoel dat ze op een tweesprong staan en niet weten welke kant op te gaan.
Rumahnya di mana ? Disini, di tanah orang baru atau di tanah orang terkenal sana ? Begitu membikin rumah kumpulan. Sampai bertemu lagi.
Teun Heijstek

Het volgende antwoord op mijn lezersvraag aan Adriaan van Dis wil ik graag met jou delen. Kijk maar wat je er mee doet, enne, wanneer is je website klaar?
Met groet, Theo

Zeer geachte heer Daems,
Vergeef mij dat ik u niet meteen heb geantwoord, maar ik heb bijna honderd reacties gekregen en zit ook nog eens een roman af te maken. Dus ik houd het met uw permissie kort: Het koninklijk huis is om de vijf jaar aanwezig, dat is tenminste wat. Niet genoeg voor u misschien, u hecht kennelijk waarde aan het koningshuis. Ik herdenk liever met de betrokkenen en wil dat delen met belangstellenden die dat op vrijwillige basis doen. Niks zo erg als opgelegd pandoer. En ja, u heeft gelijk wat betreft het einde van de oorlog op de 15e augustus, maar een verschuiving van de vijf mei naar vijftien augustus zie ik toch heus niet meer gebeuren. Holland is altijd erg op zich zelf betrokken geweest en Indië was en is ver weg. Hang de vlag uit de vijftiende augustus en vertel het aan iedereen… zorg dat uw fluisterstem het effect krijgt van een megafoon.

Courage, en hartelijke groet, Adriaan van Dis

http://www.indieherdenking.nl

N.a.v. de uitzending van 15 augustus j.l. kreeg ik het "op mijn hart" om Adriaan van Dis het volgende te sturen. Als je het wilt gebruiken om het door te sturen of op je website te zetten of gewoon als info, dat laat ik aan jou over. Zie maar!

Geachte heer Van Dis,

Kijkend naar de herdenking bij het Indisch Monument, hoorde en zag ik ook u. Ik was zeer onder de indruk van uw toespraak, vooral toen u het had over de "back pay". Wat mij betreft had u hier wat langer over kunnen spreken.
Maar ik heb een vraag: Niet alleen miste ik iemand van Koninklijk Huis, maar is er in het verleden wel iemand van aanwezig geweest?
Ik vind het een bloody shame, dat er niemand van het Koninklijk Huis aanwezig was geweest en ik heb het niet over een van de talrijke prinsen/prinsessen, maar op z'n minst de Koningin of Prins Willem Alexander. Immers, hoeveel duizenden zijn er gestorven voor "Koningin en Vaderland" in Nederlands Oost-Indië?
Ik ben nog steeds van mening, dat het einde van W.O.II op 15 augustus moet worden gevierd/herdacht en NIET op 5 mei. Deze datum mag dan alleen voor Nederland gelden, maar het mag nooit een dag zijn waarop ALLE slachtoffers van W.O.II worden herdacht. Ik zal nóóit 5 mei vieren, simpel vanwege het feit, dat mijn vader nog steeds gevangen zat in een Jappenkamp. Voor hem en vele duizenden was de oorlog nog niet afgelopen.
Misschien kunt u hierover nog eens in een boek of op andere wijze het e.e.a. ter sprake brengen, met als uiteindelijk doel dat die minkukkels in Den Haag ooit eens op andere gedachte kan worden gebracht. Dan zal er pas recht worden gedaan aan al die slachtoffers, die nà 5 mei nog geslachtofferd zijn - en niet te vergeten hun nabestaanden en overlevenden.

Met vriendelijke groet, hoogachtend, Theo Daems/Amersfoort

Hallo allemaal,
Dit kreeg ik net door van Albert Stufkens. Mooie foto's.

Dit wil ik jullie niet onthouden, kreeg het gestuurd van Lies B-K,. Ik weet niet wie de maker is, maar hoop dat hij/zij het me niet kwalijk neemt dat ik het wereld wijd verspreid...
Straks de herdenking.

1941 - 1945

Oorlog met Japan

Geboren onder de tropenzon,

Waar mijn leven begon

Wist niets van oorlog en vrede,

Of van mensen met een mening en een

duistere rede.

Opeens … was het noodlot daar

Onvoorzien, onbegrijpelijk, echter: het was waar

Overheersing door een moorddadige macht,

Gestoeld op superioriteit en misdadige, militaire kracht.

Vele vrouwen, mannen, kinderen,

opgesloten in een concentratiekamp

Een laatste groet, kus, traan, het afscheid van een dierbare,

was een regelrechte ramp.

Zo spoedden de jaren zich voort,

Zonder uitzicht op hoop, die misschien aan de einder gloort

Vele mensen bezweken voor Koningin en Vaderland,

In het Indië, ons moederland, gewoon begraven,

Alleen, of op een hoop, onder het bruine zand.

Maar ééns komt aan alle ellende en verdriet een einde,

Het recht zal zegevieren, zo voorspelde een Wijze.

Twee atoombommen op Hiroshima en Nagasaki

waren nodig om de oorlog te winnen,

Uit vele kelen kwam schor het Wilhelmus,

de verstopte Nederlandse vlag verweerd,

werd weer gehesen, door de geïnterneerde gezinnen.

Vele landgenoten zijn de oorlog niet doorgekomen,

want de Jappen hadden al gruwelijk een voorschot opgenomen.

Laten we ons deze mensen blijvend herinneren met liefde, respect,

en zo lang we kunnen: eren.

Tenslotte moeten we ook het rentmeesterschap op aarde,

zonder oorlog, kunnen beheren!

Auteur mij onbekend.

Lieve vrienden,
ik moet een héleboel inhalen en ga er een begin mee maken. Ik denk dat het Indisch Gevoel niet aan tijd en datum gebonden is en daarom alsnog de mij toegezonden verhalen en antwoorden... lees gezellig met me mee en laat je eens horen/zien...
Maudy

Selamat Pagi, Maudy!
Hierbij een antwoord van:"Een zekere Ronnie" op het stukje van Camille:

Beste Camille!
Welkom tot de braven, die de alledaagse bezigheden durven te trotseren.....
Even een antwoord op wat van jouw pikirans over het nogal gevoelig liggende onderwerp:"Ons Indisch Gevoel", ja?
Na zo'n 33 jaar in Amerika gewoond te hebben en niet in Californië, waar het stikt van de Indo's , kumpulans en passar malams, miste ik zelf het gevoel ook niet zo! Ik was gewoon te druk bezig met mezelf goed aan te passen en te overleven, wat daar best een zware job is!
Mijn familie woonden allemaal in allerlei verspreide staten en een keer per jaar bezocht ik mijn moeder(toen ze nog leefde althans) in Massachusetts, met een van mijn toenmalige Amerikaanse echtgenotes. Dus echt Indisch had ik geen gelegenheid voor. Toen ik hier in 1995 terug kwam, kreeg ik pas in de gaten, wat ik daar dus verdrongen had. De klap op de vuurpijl (voor mij tenminste), was het bijwonen van Maudy's reünie! Toen pas knapte er wat in me en kon ik mijn emoties nauwelijks bedwingen....Wat ik dus miste, was het gevoel van "ergens"bij horen. De wazige nachtmerries uit Amerika, het contact met "Heuse Indische Sobats" liet een smaak achter, van:"Hier wil ik meer van!"
Jij zit, zo te horen, gelukkig best lekker in je vel en ik benijd je, eerlijk gezegd! Want sindsdien heb ik meer dan genoeg bewijzen gekregen, dat er onder ons toch best meer lotgenoten ook zo zitten rond te dwalen:'What the hell happened to my life? Why couldn't I have been happy (deep inside), like all "normal" people? God, how I now miss those few happy moments in our past! Had I known, I would have certainly lived and enjoyed four times as hard!"
Helaas zijn wij allemaal heel verschillend door ons leven heen geloodst en nu, op deze rijpe leeftijd, gaat het opeens zo snel! Waar blijft de tijd, heb ik nog misschien een kans, om alles weer goed te maken?
Daar zit ik dus.... Drie keer ben ik met mijn vrouw (een vroegere, jongere schoolgenote en fantastische chefkok), terug geweest en volop genoten! Bijna dagelijks , kijk ik al ngilerend, naar de genomen vakantie foto's en videos en wish the hell I was back there again!!! Door Maudy, met haar onvergelijkbare E-Mailtjes, kompleet met mooie foto's en zorgzame adviezen, beleef ik mijn :"Indisch Gevoel"nu zoveel meer intens. Gelukkig ben ik ook wat soulmates tegen gekomen, die ik nu voor altijd zal blijven waarderen !
Tot zover mijn pikirans, vandaag!
Het ga je goed, Camille," God Speed and let the Force be with you!"
Si Ronnie

--------------------------------------------------------------------------------

Selamat Pagi, Lieve Cecile!

Net jouw pikirans gelezen en mijn oprechte :"Petje af!" voor de hardstikke fijne manier, waarop jij jouw bijdrage bracht! Niks :"Geen berani ketawa!"van mij hoor!
Jij hebt een heel andere stijl van schrijven dan ik en je legt het precies goed uit....
In Tjimahi, mijn geboorte plaats, woonde ik met mijn moeder, jongere zus en oudere broer Richard (Mamman genoemd door zijn vrienden), in een wrakkig, rajap geinfesteerde, voormalig administratie woning, die bij het vroeger Hotel Berglust hoorde. Na de Jappentijd werd het gebruikt door de Andjing Nica divisie en mijn moeder was hoofd van de gaarkeuken voor ze. Daarna trokken de Indonesische Politie troepen erin en we aren dus omringd tussen vijandige "Inboorlingen"Immers was Tjimahi een garnizoens stad? Als weduwe had mijn moeder een heel moeilijke tijd om ons op te voeden, zij werkte fulltime in een klein ziekenhuis aan de andere kant van Tjimahi, het DVG ziekenhuis. We waren dus veel aan ons lot overgelaten, door de basisschool en de opvolgende MULO jaren.
Mijn broer deed aan gewicht heffen en boksen en liep met zijn getatoueerde spierballen, dwars door al de militairen heen. Op een middag werd er hard op de voordeur gebonsd en toen mijn moeder open deed, stond daar een peloton gewapende en kwade Tentara's!
"Of haar zoon soms thuis was?" Ik kwam schoorvoetend naar voren.."Enda ini anak kecil, jang besar!" Bleek, dat hij verwikkeld was geweest in een gevecht met een stel tentara's en had die in mekaar geslagen. Hoe ze ooit het voor mekaar heeft gekregen om ze veilig weg te sturen zal ik nooit weten! Wel, dat per omgaande gelegenheid Mamman met mijn oudere zus Lily, die in Bandung bij Internatio werkte. op de boot naar Holland gingen! Ikzelf ben toen ook een paar keer door groepjes opgeschoten katjoengs uit de dicht bijzijnde kampoeng aangehouden, maar altijd me heelhuids weten te redden. Eigenlijk was ons vertrek naar Holland best een knappe zet van mijn moeder geweest, maar van het begin af aan, ondanks, dat ik er als een katjoeng boeleh uitzag, nooit hier thuis gevoeld en ben ik dus de eerste de beste kans, naar Amerika gevlucht. Echt"Indisch"heb ik me dus hier ook niet gevoeld, eerst bij Hollanders in de kost, naar de MULO, de Machinisten school, toen gevaren bij ESSO en toen al, weg! Het resultaat lees je nu op Maudy's pagina's! Gefrustreerd en altijd zoekende, naar :"Precies wat?"

Ja, je zegt het heel goed: "Samen brengen wij dit Indische Gevoel tot leven!" Wie weet, Cecile, misschien moest het wel zo gaan, als we tenminste mekaar hebben van nu af aan.......
Jouw school (en lotgenoot)
Si Ronnie

--------------------------------------------------------------------------------

Selamat siang si Ron Dan si Nes,

appa kabar? hier is alles redelijk onder controle.
Heb weer genoten van je berichten, joke's, en van de 'slide show' die je me in de afgelopen dagen hebt opgestuurd.
De reactie heeft even op zich laten wachten maar dat komt omdat ik was melantjong.
Heb ook je 'pikirans' die je aan het beeldscherm hebt toevertrouwd gelezen.
Afgelopen maandag was ik weer in Zwolle bij de gespreks-groep van Pelita en een van de onderwerpen die ter sprake kwam was ' identiteit ' .
Uit die gesprekken bleek dat iedereen, in mindere of meerdere wijze op zoek is naar zijn / haar identiteit.
Het blijkt dat het " begrip identiteit ' op verschillende wijze wordt uitgelegd.
Laat staan het ' mijn Indische identiteit ' had voor iedereen een andere betekenis.
Het kwam er op neer dat hoe en waneer werd/ wordt je geconfronteerd met je Indisch zijn.
Een van de mensen (72 jaar) laat het nu pas toe dat hij een Indische achtergrond heeft, .....
wisselt recepten uit van - ajam smoor -, sajoer lodeh - , heeft een oudere broer wonen in Indonesië en begint er nu aan te denken hem eens op te zoeken, nu het nog kan (zijn broer is 80).
Hebben we allemaal niet in de jaren 50 - 60 toen we in Nederland kwamen ons verschrikkelijke best gedaan zo snel mogelijk " blanda look alike's " te worden. En jij hebt daar boven op nog weer eens je best moeten doen "an good American " te worden.
Waar denk je dat onze oorspronkelijke identiteit gebleven is?
Jaren heb ik naar krontjong muziek geluisterd als ik alleen in huis was, nadat het al jaren had geduurd voordat ik hoe dan ook maar naar een plaat met krontjon asli kon kijken, laat staan kopen.
Deze muziek hoorde ik voor de eerste keer weer bij een blanda collega, hij verzamelde exotische muziek.
Daar hoorde dus ook krontjong muziek bij en krontjong asli hoorde tot de oorspronkelijke muziek, wist hij mij te vertellen, moet je na gaan een ras echte totok die krontjog muziek verzamelde.
"Soes ik heb een plaat die je zal aanspreken, kom langs" ... Het heeft nog bijna een jaar geduurd voor ik met een plaat van Rudie van Dalm thuis kwam, ergens in 1977 - 1980.
Begon toen ook in de dapoer te staan om rijst met babi ketjap te maken, nasi goreng zonder trassi!
Was in die tijd jaren 80 heel onzeker in het uitkomen voor mijn Indisch zijn.
Bezocht sporadisch Indische kumpulans, of pasars en als ik ze al bezocht voelde ik me als een vreemde eend in de bijt, niet op mijn plaats, heb er nu soms ook nog last van. Klem tussen twee culturen!
Klem in mezelf.
Wie ben ik ? .... Is het daarom dat ik me soms zo intens alleen kan voelen. Zo'n intens verlangen naar me thuis te voelen bij iemand,... iemand waar ik mezelf kan zijn, mijn verhaal kan delen zonder " ach joh dat heeft toch iedereen wel eens ...."
" Ja dat is zo ..." en dan weer de stilte.
De herinneringen van het leven van toen .. verbeeld in de klanken van de krontjong asli alleen....

Lieve luitjes jullie zijn mij dierbaar!
Paul.

----

Selamat Malam, Si Paul!

Ook van ons beiden, een heel hartelijke :"Dank je wel!" voor jouw gedeelde pikirans. Ja, sinds mijn eigen terugkomst, hier in Negeri Koud, terug bij Nes, heb ik zelf ook heel bewust zitten worstelen met de vraag, wie ik eigenlijk ben..... De Indo was zo ver naar achteren (of opzij) geschoven, dat zelfs het luisteren naar :" Kenapa Kau Menangis, Manis?", me al tranen bracht en een zondvloed van, wat heb ik dit toch allemaal gemist! Met mijn karige spaarcentjes (want toen was ik absoluut totaal afhankelijk van Nes'inkomen voor mijn bestaan, kocht ik dan ook overal, waar ik ze maar zag, ouwe LP's met indische inhoud, noem maar op, Indo Rock, keroncong, Tante Lien enz, enz. ........Had ik al die jaren in de States nooit kunnen doen en nooit eigenlijk gemist.
Nu leef ik weer op, maar soms gaat het gepaard met zoveel verdriet (dat ik al dit o.a. nooit zal kunnen delen met mijn kinderen en zo.......) Paul, je hebt het al eerder gezegd, zo moeilijk, om je gerust te voelen bij iemand anders, maar ebn er alsjeblieft van overtuigd, dat je bij ons altijd thuis zult zijn en een gewillig oor zal vinden (natierlek ook met koppie toebroek en djadjan erbij, ja toch?) You have a home away from home here, forever!
Jouw Ouwe Sobat,

Si Ronnie.....

--------------------------------------------------------------------------------

Selamat Pagi, lieve vrienden!
Hierbij een kopietje van Dane Beerling op mijn schrijven...
Si Ronnie

Van: tjaberawit
Geachte Ron Willemsen,
Bedankt voor uw reacties.
En jazeker pukul terus
Dane Beerling

Geachte heer Beerling,

Stel je toch voor, ook een voormalige "Anak Tjimahi!"
Heb met veel belangstelling (en respect voor de getoonde degelijk door gedachte wijze, waarop u zich uit!) de Tjabe Rawit website bezocht, mede dankzij het feit, dat Albert Stufkens en ik zomaar met het voorgaande, nogal gevoelige onderwerp, een open discussie zijn begonnen op Maudy's FEFIOS website. Bij mij tenminste, deels, omdat ik niet alleen zo af en toe echt uit mijn slof schiet en mijn opborrelende gedachten kwijt moet , maar ook, omdat ik, na mijn terugkomst van drie en dertig lange jaren uit de States, vaak het gevoel had, dat ik daar (willens en wetens), mijn :"Indisch Gevoel", gewoon opzij had gedrongen. In ieder geval was het daar niet zo gemakkelijk, om de Indische draad vast te houden, gezien de grote afstanden tussen de Indo-groepen (letterlijk duizenden kilometers), maar ook de afwezigheid van een echte hechte Indische samenleving in Florida en Massachusetts tenminste. Niet zoals Californie, waar ze zowat boven elkaar zaten....
In ieder geval ben ik in 1995 terug gekeerd naar dit kikkerlandje, door middel van mijn huiduge vrouw, (Nes Stam), die ook nog eens een keer samen met mijn jongere zusje Meitie in de klas zat en haar oudere broer, Joy Stam was toen mijn beste vriend en klasgenoot.
Na mijn terugkomst hier, begon ik mij zowaar weer "Indisch"te voelen, na kumpulans, passar malams en weer Indische mensen op straat ontmoette....
Een echte kenner en onderzoeker op het onderwerp ben ik dus sowieso niet, maar wel begonnen lang ontkende en minder prettige gewaarwordingen over : "Fan toen froeher", zich te manisfesteren ! En daar wist ik me echt niet goed raad mee....Blijkt hier een alledaagse belevenis te zijn voor mijn lotgenoten. Alhoewel eruit ziende als een typische :"Indo Kesassar", kompleet met koelit londo en een Amerikaansch accent er bovenop, wat veel mensen zagen, als gewoon een genante "houding", heb ik toch echt van vader's en moeder's zijde, twee levensechte Javaanse grootmoeders! Dus hoe dan ook heb ik het recht me een "Indo"te voelen.....Inmiddels heeft U vast wel Maudy's website bezocht en wat van mijn uitlatingen kunnen beoordelen, gewoon eigenlijk een poging om ook anderen uit hun veilige holletje te lokken en een open discussie over zichzelf te beginnen. Of me dat ooit zal lukken weet ik niet, want velen anderen hebben het voor mij al voor jaren ook geprobeerd....... Hoeveel authentische en waardevolle bijdrage het nou echt weerspiegelt, kan mij eigenlijk weinig schelen, ik voel me gewoon een":"Indo Biasa!" Ik wou hierbij alleen even mee ngobrol en u laten weten, dat er vast een boel Indo's zijn die uw rubrieken lezen, er ook best over zouden willen reageren, maar, sudah, laat maar! Blijft u A.U.B. gewoon doorgaan met ons vaandel te dragen, iemand moet het toch doen? Of inderdaad, zoals sommigen het voorspellen, de volgende generatie(s), het opikken, ben ik nog niet van overtuigd, zal er niet meer zijn, om over te oordelen.....
Pukul Terus!!!!!
Si Ronnie

--------------------------------------------------------------------------------

Doorgestuurd gekregen van Karel Benink:

JA HET IS ECHT EEN WONDER................

Hoe is het in godsnaam mogelijk dat wij die geboren zijn in de
50'er/60'er/70'er jaren nog leven? Volgens de theorieën anno 2005 zouden we toch al lang dood moeten zijn? Wij zaten in auto's zonder veiligheidsstoeltjes, gordel of airbag. Onze bedden en speelgoed waren geschilderd met verf vol lood en cadmium. Boven aan een trap was geen hekje, wie te ver ging kukelde naar beneden. Als je wakker werd in bed hoorde niemand dat, en als er echt iets was moest je hard schreeuwen voordat je ouders het merkten.

Flessen met gevaarlijke stoffen en alle apotheekflessen
konden we gewoon met onze handjes en beperkte motoriek openen. Poorten en deuren gingen gewoon dicht en als je er met je vingers tussen zat waren ze weg. Op de fiets zat je achterop met je gat op de bagagedrager en je probeerde je vast te houden aan de schroefveren van het zadel voor je. Een helm hadden ze nog niet eens op een bromfiets, laat staan op een fiets. Water dronken we uit de kraan,niet uit een fles.
Brood stond stijf van de conserveringsmiddelen, na twee weken was een Bums nog net zo vers als in de winkel. Kleur- en smaakstoffen moeten ook toen al bestaan hebben, want zo rood, groen of geel als die limonade toen was, zie ik ze nu echt niet meer.

Een kauwgom legde je 's avonds op het nachtkastje en stak je 's morgens weer in je mond. Op school hadden ze maar één maat bank met zo'n heerlijk gevaarlijke klep eraan. Schoenen waren meestal al ingedragen door broer, zus, neef of zo, en ook je fiets was of te groot of te klein. Een fiets had geen versnellingen en als er een band kapot was leerde je vader je zo snel mogelijk om hem zelf te plakken. We gingen 's morgens weg van huis en we kwamen terug als de straatverlichting aan ging.

Niemand wist in de tussentijd waar we waren en we hadden geen GSM mee! Het bos of park was een plek om te spelen en geen vieze mannetjesverzamelplek.

Als we naar een vriendje gingen, liep je er gewoon naar toe, je hoefde niet aan te bellen en ook geen afspraak te maken. Er ging ook geen volwassene met je mee. Wij aten ook al koekjes en kregen brood met veel boter en werden toch niet dik. We dronken uit dezelfde fles als onze vrienden en niemand werd er ziek van. Wij hadden geen Playstation, Nintendo, X-box, 64 televisiezenders, videofilms, dvd, surround sound, eigen televisies, computer of internet. Wij hadden vrienden! De televisiezender
begon pas om18.00 uur. Dan kwam er een uurtje wat leuks voor kinderen en oh wee als je daarna durfde op te staan om op een knopje van een andere zender te duwen(die zaten aan het toestel vast). Pa bepaald wat en hoe lang je daarna nog keek. We hebben ons gesneden, botten gebroken, tanden uitgevallen en hier werd niemand voor naar de rechter gesleept. Dat waren gewoon 'ongelukken' en soms kreeg je er ook nog zelf een extra pak slaag
voor. Wij vochten en sloegen elkaar soms groen en blauw, er was geen volwassene die zich er druk over maakte, laat staan een lieveheersbeestje op je jas knoopte.

Pedagogisch verantwoord speelgoed maakten we zelf: met stokken sloegen we naar ballen,we bouwden zeepkisten en merkten onder aan de berg dat we de rem vergeten waren. We voetbalden op straat, en alleen wie goed was mocht mee doen: wie niet goed genoeg was moest maar blijven kijken en leren omgaan met
teleurstellingen. Op school zaten ook domme kinderen. Zij gingen en kwamen op dezelfde tijd als wij en kregen dezelfde lessen. Zij deden soms een klas nog een jaartje over en daar waren ook geen discussies over op ouderavonden.
De meester had altijd gelijk. We smeerden onze boterhammen zelf, met een grote-mensenmes, en als je ze vergeten was kon je op school niets kopen! Als je de korst niet at had je een beetje meer honger de rest van de dag. Wij gingen met de fiets naar school, helemaal zelf, ook in de winter!

Als je moeder aan de huisdeur naar je zwaaide was je een watje! Als je problemen veroorzaakt had waren je ouders het eens met de politie. Ze kwamen wel om je te halen, maar niet om je er uit te lullen. Onze daden hadden consequenties. Dat was duidelijk en je kon je niet verstoppen.Wij hadden vrijheid, mislukkingen, succes en verantwoordelijkheid. We hebben moeten leren er mee om te gaan. Onze generatie heeft veel mensen voortgebracht die problemen kunnen oplossen, innovatief bezig zijn en daarbij risico durven nemen en instaan voor de gevolgen. Hoor jij ook daarbij?

GEFELICITEERD!
WIJ WAREN HELDEN!

Quote "R. Hazenbroek, de Telegraaf"

Lieve Vriendinnen,
Vanmorgen vond ik dit in mijn Inbox en dat terwijl ik net dacht dat ik Leo en Trees eens moest bellen of tenminste een mailtje moest zenden.
Deze 'Special' wil ik graag met alle moeders delen; het komt rechtstreeks uit een groot menslievend hart. Wie wel eens een kijkje op de site www.djangkrik.nl nam, kan zijn verhalen daar lezen.
Lieve Leo en Trees van uit deze hoek alvast Thank You en till we meet again.
Maudy

Mothers are Special *
They give you birth to enter the world ,they let you grow and give you love , they care to your growing life , a mothers job is never done from morning to the day that ends , they get up every day mornings to send you to school . Than comes the time that you finally grow up , you busy than and sometimes forgot their is a mom .

Mothers Day is special , mothers love is compassion that never should be forgotten and comes always out a warm heart of the ones she brought into the world .

Written by Leo Wieffering , who dearly love his mom , in her life time , love her even dearly more , now she left the world , and given him what ever he needed when he was born and brought him into this world .

I love you MOM ,and share this day with a token of this special bouquette to you and share it also to all

MOTHERS in the world

Klik op het boeket en klik op play om het bestand af te spelen. Om weer terug te komen op deze bladzijde klikt u op de knop"vorige"in uw browser.

Lieve Muloërs uit Bandung,

Ik mocht weer een hele fijne ontmoeting hebben, al was het dan via de e-mail. Ik heb John gevraagd om zijn verhaal op papier te zetten, zodat jullie allemaal mee kunnen genieten. Reageer via het gastenboek of stuur me een e-mail via de website. John zoekt oude maatjes.
John Philips, laat wat van je horen, zo ook Sonja Thio als je dit leest en al die andere genoemde schoolgenoten van toenvroegher.... kijk onder het kopje 'Indisch gevoel'.
Wij beiden kijken naar jullie reacties uit.
Liefs,
Maudy

Richard John Horn

Zwitserland

In mei 2006

Laat mijn eerste voornaam weg en je weet misschien, wie ik ben, kwam op de 11de sept. 1940 in Semarang op de wereld. Na de capitulatie kreeg de bevrijdingsmacht het bevel alle Nederlandse burgers uit de stad te evacueren, ze moesten zich zuidelijk van Semarang terugtrekken vanwege de overmacht van Indonesiërs en wilden zo een massaker vermeiden. Met Zuid-Amerikaanse koffieschepen werden we naar Siam vervracht, in de buurt van Bankok, Nakornpathon. Op de weg terug naar Indië legde het schip in Tandjong Priok aan, waar mijn moeder het bericht kreeg, dat Papa nog leefde, als Landstormsoldaat in Tjimahi, bij de Andjing Nika. Ze had de keus, of terug naar Semarang, of naar Bandung, ze koos Bandung uit.

In het begin 1946 kwamen we in Bandung aan, de ouwe lui waren hard bezig het huis in te richten, chaos overal, ook de school. In Siam zat ik op de kleuterschool, in Bandung op de Tjiliwung-, Tjtarum-, Zeelandia- en dan op de Riouwschool, hier bleef ik een jaar of drie. Ik bleef een paar keer zitten en kwam daarom pas in het schooljaar 1955 – 1956 op de ULO aan de Ambonstraat. Ik verheugde me op de overgang naar de middelbare school, door het blijven zitten was ik een van de oudsten in de klas.

Hier enige namen die nog in mijn brein steken:

John Philips, wij waren de kleinste jongens, John heb ik bewonderd vanwege zijn danskunst, ik heb pas in Nederland leren te dansen, met veel succes dank je John.

Rob Sebastiaans, zat hij bij ons in de klas? Hem kende ik goed, omdat zijn moeder en mijn oom wat met mekaar hadden. God bless, Rob.

Ineke de Bruin, hoop dat ik de juiste Ineke getroffen heb, we hadden twee, die zo heetten, ik bedoel de dochter van een hoge piet van de gasfabriek, waar wij veel thuis waren. Ilse Nieraath, van haar weet ik niets meer. Sonja Thio, zat ze bij ons in de klas? Weet niet zeg. Mij komt de naam Rob Stufkens verdomd bekend voor, maar weet niet waar ik hem moet plaatsen. Wie ik niet als klassenkameraad meegemaakt heb was Fredy Lippelt, die van de SMP naar de ULO kwam. In Bandung hebben we mekaar heel vaak gezien, kenden elkaar niet, pas in Nederland, meteen na de repatriatie, zijn we goede vrienden geworden en gebleven, tot zijn dood.

Meneer Fernadez liet me in het begin al weten, dat wij twee niet op dezelfde golflengte stonden, hij was niet des temin een goede leraar geweest.

Meneer Roekel, ook in mijn herinneringen een grote krachtige man, met kolenschop- pen van handen en vingers, vingesnya kaya pisang susu en schepen van schoenen. Had altijd veel respect voor hem gehad, hij speelde goed tennis. Geen wonder John, dat die zo’n harde greep had. Sta me de bemerking toe; jouw nek was toen niet veel dikker, dan zijn tennisracket. Ik herinner me goed, dat hij er zo scherp op was, dat we “zijn” Lorelei uit het hoofd leerden en zongen. Als hij nu nog leeft, kan ik hem bij deze gelegenheid berichten, dat ondanks mijn slechte cijfers, Duits mijn tweede moedertaal is.

Juffrouw van Leeuwen, oftewel “Ieks” voor mij een nachtmerrie. Wiskunde is altijd mijn lievelingsvak geweest, doch het begin viel me erg zwaar. Nam de juff iet ernst en maakte mopjes tijdens haar les. Tot het dan gebeurde; “Ieks” stuurde me de klas uit, precies weet ik niet meer waarom, jullie kent haar temperament, en ze riep me na, dat ze me nooit weer wilde zien. Ik had die woorden heel ernstig genomen en bleef enige lessen weg. Ik kreeg er zelf genoeg van, wilde ik op de fiets stappen, toen juff. Pilau me naar zich riep. De consequentie was, dat ik de volgende morgen op de directie moest verschijnen, waar ik voor alle docenten een verdomd keiharde zedenpreek van meneer Stam moest aanhoren. Wat me het allermeest pijn deed, was het fijt, dat ze me aanstaarden, alsof ik een wereldwonder was. Huilend kwam ik uit die kamer en werd meteen door een met open armen, door een vreemd meisje getroost. Ik werd ertoe veroordeeld in de vrije tijd bijles bij de juff. te nemen.

Mijn ouwe lui werden door Stam uitgenodigd naar hem thuis, aan het Tjtarumplijn, net naast de gelijknamige school. Stam verklaarde, dat ik een moeilijk optevoedende knaap was en het voor me veel beter was dat een harde hand voor mijn opvoeding moest zorgde. Zo kwam ik in het jaar 1956 – 1957 op de laatste Nederlandstalige Nijverheidsschool en internaat in Semarang, waar ik inderdaad al meteen met harde hand aangepakt werd. Daar had je wel dezelfde solidariteit als bij jullie, maar ik hoorde er niet bij, kreeg heimwee naar al die leuke dingen, die ik bij en met jullie meegemaakt heb, Ineke, weet je nog, hoe vaak we met elkaar gelachen hebben, waarom bleef het bij lachen en kattenkwaad? Dus toch moeilijk opvoedbaar?

Mijn oom bekommerde zich om me en haalde me op een weekeinde af, door die afwisseling kreeg ik meer zelfvertrouwen en leerde ook nog een heel leuk meisje kennen, die ik ieder weekeinde bij haar thuis opzocht, mijn eerste grote liefde, die ook nu nog ergens in mijn brein rumoert. Helaas moest ik in het begin van 1957 toekijken, hoe ze de boel inpakten, om te repatriëren, ook mijn oom ging met hetzelfde transport weg, dus stond ik weer op een droogje.

In de grote vakantie 1957, kreeg ik in Bandung het bericht, niet meer terug te moeten gaan, we konden ieder moment het bericht verwachten naar Nederland te gaan. Ik regelde mijn papieren in Semarang, weer terug in Bandung realiseerde ik pas, wat betekende, want die woorden van ieder moment, strekte zich over ongeveer zeven maanden uit; ik was op geen school, had geen werk, geen bezigheid. In die vervelende tijd heb ik mijn vroegere kameraden opgezocht en heb velen daarmee geplaagd en verveeld, sorry, zo naderhand is men altijd wijzer, het spijt me, voor al diegenen, die zich aangesproken voelen.

Het M.S. Sibajak ondernam haar laatste reis om de wereld, voordat ze gesloopt werd. Onderweg kregen ze de opdracht ons in Surabaya resp. Djakarta af te halen. Zodoende kwamen we in januari 1958 in Nederland. De hele familie van mijn moeder stond aan de kay om ons te verwelkommen en wat voor me een nog groter feest was, mijn semarangs meisje stond er ook, met haar hele familie. Helaas gingen die in 1960 weer weg, naar de USA, alweer een droogje. Mijn plannen die familie na te reizen werd door mijn moeder afgeblokt. Ik had alle papieren en een sponsor was al bereid. Verbittering

In Nederland had ik een zeer dynamische tijd meegemaakt, doorkruiste het hele land op de bromfiets. Had het examen op de UTS in Apeldoorn goed doorstaan en kwam in Amersfoort op de tekenkamer, speelde tegelijk in een Hawaïi-Rock band, ontmoette George de Fretes, speelde met de band in Duitsland. In Duitsland had ik in een down over mijn toekomst nagedacht, liep nadenkend rond, zat op een bankje aan de Rijn en werd onvermoed door een heel leuk, helblond Germaans meisje vergezeld. Was dat meneer Roekels Lorelei? Ik staarde voor me heen en hoorde mezelf stamelen:

Ich weis nicht was soll es bedeuten,

Dass ich so traurig bin...

Het gesprek was heel erg hartbrekend, dat ik meteen alles wilde laten zitten, beroep en weet ik veel, aan de nagel hangen. Maar dan ondervond ik van dat deern zoveel warmte, zonder dat we elkaar aanraakten. Dezelfde warmte, die ik bij jullie op de ULO aan de Ambonstraat ondervond bij de overgang en na die zedenpreek.

Een bekende van mijn Rotterdamse vriendin belde en vroeg, of ik niet naar daarheen wilde komen, hij had een job voor me. De beschrijving van het werk beviel me en het kwam tot een voorstel gesprek, werkelijk een grote droom voor me die job. De baas met wie ik sprak was verrukt ernaar mij als employé naast hem te weten. Helaas een paar dagen daarna kreeg ik van een andere meneer het bericht, dat ze besloten de ander candidaat aantestellen. Een hele wereld viel als een kaatenhuis in me tezamen.

Maart 1964 kwam ik, met 23 in Zwitserland, in het begin als bedrijfsmonteur, om het bedrijf te leren kennen. Na een half jaar werd ik ook hier als constructeur tewerkgesteld.

In 1969 trouwde ik een Zwitsers meisje, die toen al een kind van me had. Op mijn zoons eerste verjaardag werd zijn broertje geboren.

Jongens en meisjes van de MULO. Nederland zegt me niks meer, maar jullie wonen daar en somewere in the whole wide world, jullie zijn de reden, waarom ik dit schreef.

Ik hoop, dat het iemand plezier bereid heeft iets over mij gelezen te hebben.

Selama biarnya Tuhan, kita bertemu lagi, dimana saja, kapan saja

Sampai berjumpa

John Horn

Lieve mensen,

Nu wil ik echt proberen om mijn postvak IN een beetje te ontlasten. Er is nog zoveel dat me gezonden werd en door alle omstandigheden is er niets van terechtgekomen om die op de website te plaatsen.
Het is té interessant om het niet te doen en het gaat ons allemaal aan.

Er is een link op de website van The Black Dynamites van deze website gekomen en er staat onder PUUR INDO. Hier kunnen
we met elkaar wel trots op zijn is mijn idee.

Lees met me mee en reageer en laten we ons gevoel -het Indisch Gevoel- niet loslaten, maar koesteren!

Selamat Pagi, Maudy!

"A website in motion!", goede beschrijving van jouw moeizame en kapitaal werk, Maudy! Wie had echt ooit gedacht (waarschijnlijk jij zelf als eerste!), dat het zo zou verlopen! Al die reacties, soms met uitgeslagen tenen en vingers, al vasthoudend aan het besluit om toch maar zoveel mogelijk anoniem te blijven en gewoon wachten, totdat alle anderen uitgesproken zijn! Zo herkenbaar bij :"Wij, Indo's!" En ik moet tenminste, bij mijzelf, bekennen, dat ik zwaar onder de indruk ben, van de diverse, soms zo emotionele (alhoewel ook aarzelende) feedback, alleen al van jouw oud-schoolgenoten......Het begint er echt op te lijken, dat jij iets bent begonnen, waar het eind nog lang niet in zicht van is !!!!
Met zijn commentaar op de Tjabe Rawit website artikelen, heeft Albert ook heel wat opgerakeld! Als je dat allemaal zo leest, de website zelf bezoekt en verwikkeld raakt in al de kleurschakeringen, die zich daar openlijk afspelen, moet ik toch even slikken en mezelf afvragen, waar ik al die jaren zelf heb rondgehangen..... Totaal onbewust van al die onderstromingen en felle debatten, over wat eigenlijk? "Het Indisch Gevoel", wat Albert zo in zijn onschuld naar boven heeft gehaald in de vraag, hoe wij denken erover, blijkt achteraf zo'n enorme golf van emties te weeg gebracht te hebben in de meest gevarieerde groeperingen, waar ik zelf nooit eigenlijk besef van had. En nu hebben wij de euvele moed gehad om zelf de handschoen op te pakken en de eerste (kinder) stapjes te doen in een waar Mijnenveld!!!
Als "Indo Biasa", die ook nog eens een keertje naar Amerika was uitgeweken (lees gevlucht!) voor zo'n 35 jaren, heb ik dat "Gevoel"zeker weggedrongen. Hoe weet ik nu, als ik me:"Indisch"voel?
Het begint, voor onze buurlieden en andere langslopers al merkbaar te worden, zo'n paar keer in de week, als mijn Nes in de dapoer bezig is en de pittige aroma's van haar meesterwerken buiten herkenbaar zijn binnen zo'n paar honderd meter afstand. Wij kennen dat typisch "Indisch" fenomeen" zelf ook heel goed, al diep snuivend langslopend, ngilerend en mekaar veel betekenend aankijkend:'Ja! Weer een Indo!" Dan, als je het huis binnen stapt en het djati, met de hand gemaakte, Balinese houtwerk met onze familienaam erop, die we gedurende onze laatste reis met Het Schone Streven hadden besteld. Verder lopend, de familie foto's met onze ouders en overleden andere geliefden in een hoekje van de woonkamer, met een schoteltje nasi rames van onze laatste maaltijd er bij gezet...
Dan, natuurlijk, de Balinese, Sumatraanse en andere hout snijwerken, het typisch Indisch landschap schilderij aan de muur met een flamboyant, bij een blauw meer en de bergen op de achtergrond. Zelfs in de tuin, naast de gebruikelijke hollandse bloemen en planten, zie je bamboe groeien, lida boeaja, djeroek poeroet, sereh, katja piring, pandan, melati, en zelfs kleine pisang bomen.... Je merkt het echter pas echt, als je de koelkast en diepfries laden opent en peteh, sinkong,djahe, daoen pisang, lemper, risolles, loempia's en sateh babi ruikt en ziet!!!
Ook onze typisch Totok buren weten dat wij dus Indisch zijn, als we over het hek een portie bami goreng met sateh en krupuk udang overhandigen. Tja, over Ïndisch Gevoel"gesproken, daar raak je toch eigenlijk niet over uitgepraat? Hoe kunnen wij ooit verwachten, dat we in gezamenlijk verband met andere, mede Indo's, al die immer meer dierbaar wordende gevoelens kunnen weergeven? Daar is toch geen beginnen aan? Want wel terdege bewust, weten we eigenlijk heel goed, hoe weinig tijd er voor ons overblijft, dat we nog kunnen genieten, in redelijke gezondheid, voordat ook wij onze ouders "her-ontmoeten", daar ergens..........
Hoe dan ook, Maudy, laten wij alsjeblieft, als een samenhorige groep:"Ex Jalan Ambon MULO gangers", tenminste voor ons zelf geen misplaatste "Maloe", of:"Ik kan zo slecht schrijven of mezelf uiten" houding aannemen. I say: "Let it all hang out, folks!." Voordat je het weet, moet je ook over ons weer schrijven:"Adoeh! Kassian seh! Ik moet jullie allen helaas melden, dat er weer eentje van ons verhinderd is, om naar de reunie te komen, je kunt een kaartje sturen naar de familieleden van ......"

Zo, Maudy, hierbij mijn hedendaagse bijdrage (slaat natuurlijk weer als een tang op een ouwe Dodol Depok!"). Tegen over de zo weluitgedachte en besproken proza van al die andere website virtuoso, voel ik me echt maar een kleine vlooi!

Salam Manis, Sobat!
Si Ronnie

Selamat Pagi juga pembaca²,

Ron, bedankt voor je gobang die ik zeer op prijs stel. Soms denk ik dat we niet eens veel lezers hebben en dat we zo een drie/vierhoeks 'verhouding' hebben die boel een beetje proberen gaande te houden. Ik vind het reuze jammer dat zelfs onze aanmoedigingen geen resultaat mogen hebben tot meer 'schrijvers'. Ik weet dat het erg moeilijk is, maar ik heb ook de ervaring dat het erg kan opluchten om dat wat je in jezelf niet begrijpt, en er helemaal niet eens over kunt praten, een enkel woordje een waterval tot gevolg kan hebben.

Als ik dé berg zie, ónze berg, de berg die Bandung onder haar vleugels heeft genomen, dan kan ik niet anders dan dat warme gevoel over me heen laten gaan. Ik probeer terug te halen wat het plotselinge vertrek, zonder afscheid te kunnen nemen van vrienden en schoolgenoten, bij me heeft gedaan. Tot voor kort was het een donker gat en dat heeft zich 50 lange jaren voortgesleept.

Het verlangen om terug te vinden wat ik daar heb achtergelaten werd een beetje een obsessie. Maar we hebben het te druk gehad met het leven dat je had in been, het moeder zijn, de huishouding en wat daar al niet bij komt. Indisch ben ik altijd geweest in hart en nieren en dan kom je hier en moet je dat eigenlijk niet meer zijn, màg je niet meer zijn eigenlijk.

Wat is het dan dat Indisch gevoel? Toch niet alleen die botol cebok in de WC? Neen mijn Indische gevoel uitte zich in het openstaan voor gezellige visite met toch wel weer Indische vrienden, die dan weer met Hollanders getrouwd zijn -die zich soms Indischer voelen dan wij- en altijd lekker eten erbij, al was het in de eerste jaren van ons huwelijk vaak macaroni. Maar ook van macaroni kun je erg veel variaties maken, zodat het altijd een feestmaal werd!

Dan komt de tijd dat je kinderen uitvliegen, je denkt: ik krijg nu tijd voor mezelf. Ja, dat krijg je, maar ook het heimwee naar veel meer van 'toen vroegher'... en dan ontdek je ineens, dat je leven toch Indisch is gebleven. Is het gek dat ik nu zo emotioneel kan reageren als ik een ander vraag die naar Bandung gaat 'wil je de berg van me groeten'?

Wij wonen nu al sinds 1953 in Groningen, ik voel me hier best thuis in dat vlakke land, stugge mensen, maar het zijn wáre vrienden als je hun toe laat in je leven... en toch.. toch als ik die aan die berg denk...
Zijn er nog meer mensen die aan de Tangkuban Perahu op deze manier terugdenken? Kijk even in je binnenste en deel dat gevoel met me.

Liefs voor al mijn lezers,
Maudy

Beste Maud,

Ik merk, dat ook jij niet uitgezonderd bent van een gevoel van verlies, zoals ik eerder vermoedde bij de meesten van ons.
Duidelijk is, dat jij dat nog niet of nog net verwerkt hebt.
Een belangrijk middel om dat wel te doen is rationalisatie.
Je zou kunnen beredeneren, dat jouw dierbare vrienden en schoolgenoten in elk geval reeds jaren zich niet meer bevonden aan de voet van de Tangkuban Prau maar veeleer net zoals wij in Nederland het geluk hadden om zich in het veilige, stabiele en welvarende Nederland te mogen vestigen.
Laten we nou eens reëel zijn: Europa, en vooral Nederland, heeft alleen maar vooruitgang geboekt terwijl Indië opgegeven moest worden. De omstandigheden in Indonesië zou jij niet meer kunnen accepteren.
In feite, was het verlies van Indië de doorbraak voor de meesten van ons. Immers, Nederland bood en biedt een oceaan aan ontwikkelingsmogelijkheden en mogelijkheden om die ook te gelde te maken voor je eigen vooruitgang, in tegenstelling tot Indonesië.
Jullie kinderen konden opgroeien in alle stabiele rust en rechtszekerheid, in tegenstelling tot Indonesië.
Ieders 'tampatje' is hier verzekerd, in tegenstelling tot Indonesië.
Ook de mensen zijn hier vriendelijk als je die maar onbevangen en vriendelijk benadert. Dit is mijn eigen gewaarwording.
Het Indische gevoel moet niet gevoelsmatig de 'totok' uitsluiten als zou die toch maar niets begrijpen. Velen vonden, dat de 'totok' bekrompen was zonder te beseffen dat velen van ons zelf op z'n Indisch bekrompen waren.
Wij kunnen naar hartelust (ik tenminste wel) onze Indisch culinaire honger stillen. In Indonesië bieden slechts de 5 sterren hotels een Europees menu.
Hier kan je alle kanten op. Ook alle Aziatische kanten.
Hier is al het landschappelijke en culturele schoons van Europa (het mooiste continent) bereikbaar binnen een uurtje vliegen of middels een genoeglijk dagtripje met de auto.
Bedenk dat dit allemaal ook geldt voor jouw dierbaren die inmiddels ook hier moeten zijn. Heb je die grotendeels niet meer kunnen ontmoeten?

Tot zover dan maar weer.
Albert

Beste Ron,
Ik wist dat mijn uitspraak "Als de zalf niet afgesmeekt kan worden van God dan ..." wat vaag is en voor diverse interpretaties vatbaar.
Wat ik eigenlijk NIET bedoelde is dat God niet in staat is om iets te doen. Eigenlijk bedoelde ik te zeggen: je hebt een keuze, of je "kan" het opbrengen om de oplossing te willen zoeken bij God. Zo niet, dan moeten menselijke deskundigen die aandragen (hopelijk).
Jij hebt het over 'daders die blijven achtervolgen in dromen'. Hieronder wat opmerkingen, die kunnen aansluiten op deze opmerking van jou.

Wat mij op de Pasar Malam, afdeling lectuur, trof, was een Moesson blaadje van juni 2005, waarin een artikel staat "Inspiratie uit de Eeuwigheid", geschreven door of over Ronald Pino, geboren in Bandoeng in 1939. Hij is psychotherapeut en is overtuigd dat dromen in een Goddelijke context gezien moeten worden. Hierbij een link die iets meer over hem zegt: http://www.tarotmagazine.nl/b_pino_held.html
Hij schijnt ook te bereiken te zijn via: redactie@moesson.com

Persoonlijk zit ik volkomen op dezelfde lijn en ben ervan overtuigd dat een zielewond alleen grondig genezen kan worden door de Voeder van de ziel.

Ik weet niet of het verstandig is om gruwelijke verhalen in bloederig detail bij afleveringen te publiceren. Wel om te beseffen dat tijdgenoten weleens verschrikkelijke ervaringen hadden, en om een positieve richting aan te geven om die alsnog te verwerken, zo die nog niet verwerkt zijn.
Albert

"Selamat Pagi, Albert!

Er knaagde behoorlijk wat aan mijn eigen :" Indisch Gevoel", na het verzenden van mijn laatste pikirans over dat zo moeilijk te definiëren grijs gebied, waar we allen mee rond zitten te lopen!
In dit kleine kringetje van Ex-MULO scholieren alleen al, merk je al gauw, dat heel wat gevoelige snaren zo makkelijk beroerd raken en terecht, want wij allen hebben er immers midden in gezeten... Mijn eigen Nes sprak er nog met jou over, hoe zij bijvoorbeeld de "Westerling Politionele Actie" beleefde. Als lagere school jong meisje was zij toevallig op bezoek bij een vriendinnetje, dus niet thuis, toen het los barstte....
Haar moeder natuurlijk in alle staten, maar die mocht de straat niet meer op. Ook Nes zat voor uren binnenshuis, luisterend naar al dat geweer vuur en diep geschrokken, totdat het eindelijk door kwam, dat ze toch wel naar huis mocht.

Onderweg kwam zij de bloederige naloop al bevend naar huis sluipende dus tegen: de lijken op straat en in de volgeladen vrachtwagens, die hun afgrijselijke inhoud ergens moesten dumpen. Een diepe indruk heeft dat bij haar achter gelaten, een ervaring die sommige uit onze groep vast ook zelf hebben beleefd.
Niet uit een standpunt van :"Hoe kunnen we mekaar afloeven met nog ergere beelden van toen!", maar omdat het zeker amongst ourselves er eindelijk over gepraat moet kunnen worden! Hoe anders weten zowel onze eigen partners als onze volgende generatie, waar we zo lang over gezwegen hebben, en wat de diepere reden was achter dat stoïsche Indisch uiterlijk, mag dat er nu eindelijk eens uit? Wat wij ervan kunnen verwachten? Hopelijk het kostbare gevoel waar we allen zo'n beetje mee in onze magen zaten: "Toch blijkt, dat ik niet alleen ben!

Waarachtig hebben anderen dit en nog meer meegemaakt!" Finally a chance to clear the air, opgelucht adem te kunnen halen, na al die eenzame jaren met verborgen, misplaatste, schaamte gevoelens over ons gebrek aan begrip van anderen en de regelmatig terugkerende nachtmerries.....
Hoeveel Bandoengers hebben zich toen ook, diep geschrokken, in zich zelf terug getrokken na de weerzinwekkende moord op al de families, die brutaal zijn "Getjingtjangt" en nooit zijn gewroken in de zuid oostelijke wijk van Bandoeng, vlak na de oorlog, door de pelopors?

Zelfs in Tjimahi hebben zich de nodige taferelen afgespeeld, eerst gedurende de oorlog bijvoorbeeld in het jongens kamp "Baros" en toen de terreur acties van de pelopors en de gewelddadige reacties van onze eigen jongens van de "Andjing Nica", zoals het beschieten van een trein, uit richting Padalarang, die vol met oproer kraaiers had moeten zitten volgens de overigens achteraf " onbetrouwbare" bronnen, maar in plaats daarvan, onschuldige Indo's die richting Bandoeng gingen vanuit Batavia en andere omgeving.

Kom dan maar eens met een uitleg, die alles goedmaakt! Toen al, gemarkeerd door al wat we voorheen mee hadden gemaakt, ondervonden we een gelijk stellende jeugd ervaring, die de Jalan Ambon MULO voor ons betekende. Toen al gooiden wij ons in de na-oorlogse bekende ontkennings fase, die we zelfs heden ten dage nog vast houden, volop genietend van het kortstondige restje van de voormalige koloniale houding.

En hoe snel dat ook plaats nam, nu blijkt, dat het (tenminste voor onze groep), zo erg belangrijk blijkt te zijn. Met hoeveel andere, similaire, Indo groepen delen we al die gevoelens niet? Een hint ervan: lees maar over al die diverse kumpulans, van Bronbeek tot aan Californië en Brisbane (Australië) aan toe.
Waar denk je dat we naar aan het zoeken zijn, behalve een hoop op bevestiging van ons eigen zelf?
Tenminste, dat is mijn mening, zijn daar nog reacties van jullie:"Out There?" hierover ?

Salam Manis everyone!

Si Ronnie

foto komt van het internet

Ronnie,
ik weet wat Nes meemaakte en zag; ik zat in dezelfde situatie en moest alleen door de straten terug naar huis. Langs al die dode militairen.
Rennen deed ik en zie het beeld nog steeds voor me.
Maudy

Lees wat Stans Kramer ons schrijft:

Hallo Maudy,
Tja, hoe voel je het Indo-zijn. Ik ben er trots op een Indo te zijn en diverse culturen in me te hebben en vele van ons de innerlijke beschaving hebben van onze Oosterse grootmoeders.
Ik ben ook trots een Friese grootvader te hebben, maar mijn gevoel gaat toch meer uit naar de Oosterse kant.
Het is wel zo, dat de meeste Indo's niet te vangen zijn voor een grapje. Bijvoorbeeld: als op een feest een Hawaiien danseres naar een Indo toekomt en vraagt met haar mee te dansen dan weigert hij negen van de tien keer.
Ik heb tien jaar in een show groep gezeten waar we Indonesische klederdrachten hebben geshowd (feestkleding). Meestal moesten wij na afloop iemand ten dans vragen(als het een dansavond was) en het is mij meerdere malen gebeurd dat een Indo weigerde. Bij Hollanders is dat toch anders; zij vinden het maar al te leuk.
Als wij voor een Indo-gemeenschap moesten optreden dan had ik vaak het gevoel dat ze ongeïnteresseerd naar ons keken van - dat weten we allemaal al - , hoewel het gewoon niet zo is, want door die show heb ik heel wat geleerd van de adat en gewoonten van de diverse bevolkingsgroepen van Indonesië; mijn dierbare geboorteland.
Er zijn bosjes Indo's die zich schamen Indo te zijn en zich nog Hollandser voelen dan de Hollander zelf. Ze verzinnen dan een oma die prinses is. Dat is gewoon je afkomst verloochenen.
Mijn Javaanse oma was een gewoon iemand. Heel lief en beschaafd en ze was mij heel dierbaar.
Veel liefs,
Stans

Vorige berichten kunt u lezen onder dit knopje